زبان و گویش مردم استان چهارمحال و بختیاری

در استان چهارمحال و بختیارى به علت وجود اقوام مختلف چون کرد، لر، ترک، ارمنى و گرجى، زبانهاى مختلفى نیز وجود دارد. اما آنچه که در بین عموم مردم مشترک است تکلم به زبان فارسى است. در این استان علاوه بر زبان فارسى، زبانهاى ترکى لرى و ارمنى نیز رایج است.

زبان لرى در این استان زبان لرى بختیارى است. زبان ترکى رایج در این استان بیشتر از نوع ترکى قشقایى است و با زبان ترکى آذرى متفاوت است.

زبان ترکى در شهرهاى بن، سامان، و هفشجان رواج دارد و بسیارى از روستاها چون اشکفتک، چالشتر و سورجان به این زبان تکلم مى‏نمایند. بسیارى از نقاط شهرى و روستایى استان به زبان لرى بختیارى صحبت مى‏کنند. زبان مردم شهر اردل و روستاهاى آن لرى است.

مردم بخش کیار از توابع شهرکرد به زبان لرى صحبت مى‏نمایند. مردم روستاها دستنا و دستگرد، جوانمردى به این زبان تکلم مى‏نمایند. همچنین لازم به ذکر است که در شهر هفشجان زبان کردى و در منطقه حاجى آباد زبان ارمنى نیز رواج دارد.

در زیر به برخى از واژه‏ها و اصطلاحات رایج در زبان بختیارى اشاره مى‏شود.

خور زمار: پسر خاله تاته‏زا: پسرعمو

وازا: عموزاده کاکا: عمو

کچى: عمه هالو: دایى

بُتى: خاله گگه: برادر

دده: خواهر تِک: ساق پا

باهى: بازو نِفت: بینى

خون بست: خون بها مرزنگ: مژه

دالو: مادربزرگ باوا: پدربزرگ

بوه: پدر دا: مادر

لو: لب ایسا: شما

چکست: برید خوم: خودم

دهرست: برید لودگه: لرزیدن

افتودرو: غروب آفتاب افتوزى: طلوع آفتاب

اغوربجیر: خیر باشد چه اکونى: چه کار مى‏کنى

برک: ابرو تیک: پیشانى

زون: زبان افتو: آفتاب

چول: خراب شده پسین: عصر